رژیم کبد چرب

کبد چرب از جمله بیماری هایی است که در سال‌های اخیر بارها نام آن را شنیده‌اید. از جمله عوامل بروز این بیماری، چاقی و کم تحرکی است که متاسفانه در سال‌های اخیر و به ویژه بعد از کرونا و با کمتر شدن شاهد آن هستیم. از این رو رژیم کبد چرب، زمینه ساز لاغری و تناسب اندام هم می‌شود.

در این مطلب می‌خواهیم درباره رژیم کبد چرب و مواد مجاز و غیر مجاز در این رژیم صحبت کنیم. بنابراین اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید، خواندن این مطلب به شما توصیه می‌شود.  همچنین برای دریافت مشاوره رایگان و وقت ویزیت حضوری با شماره تلفن 09308288805 با متخصص تغذیه و رژیم درمانی تماس بگیرید.

خطرات بیماری کبد چرب

بیماری کبد چرب به واسطه تجمع بیش از انداره سلول‎های چربی در کبد ایجاد می‌شود. از آنجایی که کبد یکی از اعضای مهم بدن است که نه تنها در تولید بسیاری از متابولیت‌ها نقش دارد، بلکه باعث پاکسازی و تصفیه سموم بدن می‌شود. از این رو اگر کبد چرب به وضعیت خطرناکی برسد، ممکن است موجب نارسایی و التهاب کبد منجر شده و فرد مجبور به پیوند کبد و دیالیز شود.

کبد چرب شامل دو نوع کبد الکلی و غیر الکلی است و به 4 گرید اصلی دسته‌بندی می‌شود. گریدهای 1 و 2 خطر کمتری دارد، در گرید سوم فیبروز کبدی رخ میدهد و گرید 4 سیروز کبدی است که خطرناک تر است. در مراحل بالا، کبد وضعیت نرمالی نداشته و تولید هورمون و تصفیه مواد مغذی و سم زدایی به شکل درست و کامل انجام نمی‌گیرد و به همین دلیل بیمار نیازمند پیوند کبد می‌شود.

اشاره کردیم که کبد چرب در گرید 3 و 4 خطرناک و جدی شده و منجر به ضعف، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، احساس سرگیجه، تورم پاها، زرد شدن چشم ها و پوست بدن می‌شود. از این رو لازم است وضعیت کبد هر 6 ماه یکبار مورد بررسی قرار گیرد تا در صورت بروز کبد چرب، به سرعت درمان آغاز شود.

رژیم غذایی کبد چرب

همانطور که قبلاً اشاره کردیم بیماری کبد چرب، حاصل تجمع چربی بیش از حد مجاز در کبد است. به عبارت دیگر کبد در حالت نرمال حدود 5 گرم چربی و یا کمی کمتر در 100 گرم وزن کبد است و اگر این مقدار چربی افزایش یابد، اصلاحاً به این وضعیت بیماری کبد چرب گفته می‌شود.

همچنین گفتیم که کبد چرب، دو حالت الکلی و غیر الکلی دارد که نوع الکلی آن ناشی از مصرف بیش از اندازه الکل است. کبد چرب غیر الکلی معمولاً در افراد دارای کلسترول بالا و افراد دارای اضافه وزن رخ می‌دهد. صرف نظر از اینکه به چه نوع کبد چربی مبتلا هستید، باید این بیماری را جدی بگیرید و درمان را در اولویت خود قرار دهید.

برای اینکار اولین اقدام تغییر در سبک زندگی، پرهیز از مصرف الکل و داشتن رژیم کبد چرب برای سالم‌خوری است. در این فرآیند یک متخصص تغذیه به راحتی می‌تواند با تنظیم یک برنامه غذایی استاندارد، سبک زندگی شما را تغییر دهد و غذاهای سالم و مفید را در برنامه غذایی شما بگنجاند.

به طور کلی مواد غذایی مفید برای بیماران کبد چرب به دو دسته تقسیم می‌شود. دسته اول خوراکی‌هایی است که فرایند سم زدایی از کبد را انجام می‌دهند مانند سیر، پیاز، انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم، کلم قمری)، چغندر و سیب زمینی.

دسته دوم خوراکی‌هایی هستند که حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان هستند مانند زغالخته، شاتوت، توت فرنگی، تمشک، پرتغال، گریپ فروت، سیب، چای سبز، زنجبیل، اسفناج و فلفل دلمه‌ای.

اگر بخواهیم لیست مواد غذایی که برای درمان کبد چرب مفید است را در اختیار شما قرار دهیم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• شیر بادام یا شیر گاو کم چرب

مصرف کلسیم و ویتامین D از پیشرفت بیماری کبد چرب جلوگیری می‌کند. لذا لازم است مبتلایان به بیماری کبد چرب، روزانه سه لیوان شیر بنوشند.

• قهوه

تحقیقات نشان داده است که قهوه بدون شکر و خامه، یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای بهبود کبد چرب است. چرا که این ماده غذایی جذب چربی را در بدن کُندتر می‌کند. از این رو توصیه می‌شود بیماران کبد چرب 7 الی 9 فنجان قهوه در طول هفته مصرف نمایند.

• مواد غذایی سرشار از ویتامین E

مغزها و دانه‌ها و خوراکی‌هایی نظیر فلفل دلمه‌ای، اسفناج، بادام زمینی سرشار از ویتامین E هستند و مصرف آنها به بیماران کبد چرب توصیه می‌شود.

• روغن زیتون

روغن زیتون از جمله روغن های طبیعی و ارگانیک است که میتواند چرب مورد نیاز بدن را به خوبی تامین نماید. از طرفی این روغن به احساس سیری کمک می‌کند و سطح آنزیم‌های کبدی را تنظیم می‌نماید. لذا بهتر است بیماران مبتلا به کبد چرب، روغن زیتون را جایگزین روغن‌های شرکتی نمایند.

• سیر

افزایش مصرف سیر در بلند مدت توده‌های چربی را کاهش می‌دهد و از پیشرفت بیماری کبد چرب جلوگیری می‌نماید.

مواد غذایی غیر مجاز برای بیماران کبد چرب

در این بخش لیست کاملی از مواد غذایی و خوراکی‌هایی که برای کبد چرب مضر است را در اختیار شما قرار می‌دهیم.

• آب میوه، نوشیدنی‌های شیرین، نوشابه‌های دارای قند
• نوشابه‌های بدون قند، دارای قند رژیمی
• کره، چربی‌های آب شده و مواد غذایی دارای چربی اشباع شده
• کیک خامه‌ای، بستنی، دسر و انواع شیرینی‌ها
• سوسیس، کالباس، گوشت‌های فراوری شده و چرب
• مشروبات و نوشیدنی‌های دارای الکل
• مواد غذایی و خوراکی‌های شور و دارای نمک
• غذاهای سرخ شده و فست فودها

عادت‌های غلط غذایی و سبک زندگی که منجر به کبد چرب می‌شود

در این بخش عادت هایی که در بلند مدت میتواند باعث بروز کبد چرب شود را در اختیار شما قرار می‌دهیم:

• حذف وعده غذایی صبحانه
• غذا خوردن سریع و عجولانه
• مصرف خوراکی‌های دارای ارزش غذایی پایین و کالری بالا
• غذا خوردن در حین تماشای تلویزیون
• عدم تحرک و ورزش در برنامه روزانه

چگونه می‌توان کبد چرب را بهبود داد؟

شاید تصور کنید که کبد چرب یک بیماری لاعلاج است و درمانی ندارد، اما باید بگوییم که کبد چرب به ویژه در گرید 1 و 2 با ایجاد تغییر در سبک زندگی، قابل درمان است. کافیست کارهایی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم را انجام دهید:

• مصرف لبنیات پروبوتیک
• کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن
• قطع مصرف الکل و نوشیدنی های الکلی
• کنترل دقیق قند خون در افراد دیابتی
• افزایش فعالیت های بدنی و ورزش در برنامه روزانه
• افزایش مصرف آب روزانه (حداقل 8 لیوان در طول روز)
• استفاده از روغن‌های ارگانیک و طبیعی نظیر روغن کنجد، روغن هسته انگور، روغن ذرت و روغن زیتون

البته برخی از افراد باید ضمن تغییر سبک زندگی خود، در صورت صلاح دید پزشک دارو نیز مصرف کنند. اما آنچه اثرگذار است، تغییر در سبک زندگی و سالم خوری است. به طور کلی رژیم توصیه شده برای کبد چرب شامل محدودیت دریافت گوشت قرمز و چربی‌های اشباع شده و افزایش دریافت مواد غذایی سرشار از فیبر است.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که وعده‌های غذایی در بیماران کبد چرب باید افزایش یابد و حداقل 6 وعده وعده غذایی داشته باشیم. علاوه بر این فراموش نکنید که گرسنگی و حذف وعده‌های غذایی، به صورت خودکار بدن را به سمت ذخیره سازی چربی در کبد و بروز بیماری کبد چرب هدایت می‌کند و در صورتی که وجود کبد چرب، گرید آن را افزیش می‌دهد.

نحوه تشخیص بیماری کبد چرب

متاسفانه بیماری کبد چرب از جمله بیماری‌های خاموش و بی‌علامت است و پزشک اولین نفری است که با بررسی آزمایش خون بیمار متوجه کبد چرب خواهد شد. وجود نشانه‌هایی مبنی بر افزایش آنزیم‌های کبدی نشانه وجود مشکل در کبد است. برای تشخیص باید سونوگرافی و توموگرافی برای تعیین میزان چربی و آسیب دیدگی کبد انجام شود.

جمع بندی و سخن پایانی

در این مطلب درباره بیماری کبد چرب و رژیم کبد چرب با شما صحبت کردیم و اشاره کردیم که مواد غذایی و خوراکی‌هایی برای بهبود کبد چرب مناسب است و چه خوراکی‌هایی می‌تواند بیماری را بدتر نماید. همچنین لیستی از کارهایی که انجام آنها می‌تواند منجر به بهبود بیماری کبد چرب شود در اختیار شما قرار دادیم. در انتها نحوه تشخیص بیماری را برای شما بیان کردیم.

امیدواریم خواندن این مطلب اطلاعات مفیدی درباره رژیم کبد چرب در اختیار شما قرار داده باشد. در صورتی که نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید، می‌توانید با شماره تلفن 09308288805 تماش بگیرید و ضمن دریافت مشاوره رایگان، وقت ویزیت حضوری دریافت کنید.